Samen werken aan een sterk netwerk
We constateren dat het evaluatierapport een duidelijk beeld schetst van de stand van zaken in onze sector. Het netwerk van bibliotheekvoorzieningen op lokaal, provinciaal en landelijk niveau heeft zich sinds de nieuwe wet inhoudelijk sterk ontwikkeld en er is veel bereikt. We constateren ook dat de Wsob positief is geëvalueerd.
Tegelijkertijd zijn er grote zorgen, en vragen grote maatschappelijke opgaven om een sterk samenwerkend netwerk van bibliotheken, POI’s en KB. Lokale bibliotheken hebben het moeilijk in tal van gemeenten: er zijn vestigingen gesloten en er wordt nog steeds in verschillende gemeenten gekort op bibliotheekbudgetten, met ook sluiting van nog meer vestigingen als gevolg. Terwijl tegelijkertijd bij grote maatschappelijke opgaven – laaggeletterdheid, digitale vaardigheden, leven lang ontwikkelen, bevorderen van lezen – juist bibliotheken een belangrijke rol kunnen spelen. We zijn blij dat deze zorgen nu breed worden herkend en benoemd, zowel in de evaluatie van de Wsob als in het stevige advies van de RvC en het bestuurlijk overleg.
Convenant
In het bestuurlijk overleg heeft de minister met IPO en VNG afgesproken dat er een convenant wordt opgesteld tussen de betrokken overheden en de uitvoerende organisaties. Het convenant zal gericht zijn op een gespreid en toegankelijk lokaal netwerk van bibliotheken, zonder drempels voor de jeugd, als onderdeel van een sterk stelsel, samen met de POI’s en de KB, die voor de landelijke digitale openbare bibliotheek verantwoordelijk is.
Deze duurzame volwaardige bibliotheekvoorziening kan bij maatschappelijke opgaven een belangrijke rol spelen, zoals nu al gebeurt bij programma’s als BoekStart, de Bibliotheek op school en de in de bibliotheken gevestigde taalhuizen.
We willen ons committeren aan een convenant met een duurzame oplossing waar álle Nederlanders profijt van zullen hebben.
Netwerkagenda
Met een gerichte netwerkagenda geven we vervolgens als netwerk van openbare bibliotheken (gezamenlijk) invulling aan dit convenant. Met een samenwerkingsmanifest leggen we de rollen en verantwoordelijkheden vast, zodat iedereen vanuit de eigen heldere opdracht mee kan bouwen aan een sterk netwerk.
De uitwerking van het convenant en de netwerkagenda sluit aan bij de inspanningen die we al gezamenlijk, in afstemming met de drie overheden, hebben verricht voor de actualisering van de innovatieagenda. We zullen daardoor in staat zijn om op korte termijn, en met alle betrokken partijen, invulling aan het convenant te geven.
Er zijn echter bibliotheken die zich nú ernstige zorgen maken om hun voortbestaan of het voortbestaan van vestigingen. We doen dan ook een dringende oproep aan de gemeenten die het betreft: neem nu geen beslissing ten nadele van uw bibliotheek, maak pas op de plaats en wacht op het convenant.
Anton Kok, directeur a.i. Vereniging van Openbare Bibliotheken
Tineke van Ham, voorzitter Stichting samenwerkende POI’s Nederland
Lily Knibbeler, algemeen directeur KB, nationale bibliotheek