Prinsjesdag 2024: duidelijkheid en zorgen voor bibliotheken

Op 17 september presenteerde het kabinet de begroting voor 2025. Hierin worden de plannen uit het regeerprogramma financieel onderbouwd. Het kabinet wil het bibliotheeknetwerk én de samenwerking tussen bibliotheken, kinderopvang, onderwijs, gemeenten en maatschappelijke organisaties versterken. De begroting maakt duidelijk hoe het kabinet investeert in bibliotheken, maar tegelijkertijd wordt er ook bezuinigd.

Klaas Gravesteijn, directeur VOB: “De ambitie van het kabinet is helder. Het bibliotheeknetwerk wordt versterkt en er wordt geïnvesteerd in de samenwerking tussen bibliotheken, kinderopvang en onderwijs. De ambitie valt echter moeilijk te rijmen met de voornemens van het kabinet om te bezuinigen op de Informatiepunten digitale overheid en om de btw op boeken, cultuur en bibliotheekabonnementen te verhogen. Wij hopen dat de Tweede Kamer de inconsistentie tussen beleid en financiering herstelt.”

Het kabinet investeert vanaf 2025 structureel €60 miljoen in bibliotheken. In 2025 en 2026 krijgt iedere gemeente via een decentralisatie-uitkering hiervoor een bedrag van €2,95 per inwoner, met een minimaal bedrag van €100.000,- voor de kleinste gemeenten. Het doel van de uitkering is om gemeenten in staat te stellen zich, door het versterken van het lokale bibliotheekaanbod, voor te bereiden op de invoering van de wettelijke zorgplicht. In de septembercirculaire 2024 is opgenomen hoeveel iedere gemeente krijgt voor het versterken van bibliotheken.

In het hoofdlijnenakkoord heeft de coalitie afgesproken dat specifieke uitkeringen worden overgeheveld naar het gemeente- of provinciefonds met een verlaging van 10%. Uit de begroting van het ministerie van Binnenlandse Zaken blijkt dat de specifieke uitkering voor de Informatiepunten Digitale Overheid per 2026 worden overgeheveld met een bezuiniging van €1,7 miljoen euro. Dit voornemen staat haaks op de ambitie uit het regeerakkoord om (digitale) dienstverlening voor iedereen eenvoudig en begrijpelijk te maken.

De Tweede Kamer debatteert op 18 en 19 september over de plannen van de regering. De VOB volgt de ontwikkelingen op de voet.