Onderwijsinspectie bezorgd over basisvaardigheden

Op 10 mei is de Staat van het Onderwijs 2023 verschenen. De Onderwijsinspectie constateert in dit rapport dat de basisvaardigheden van leerlingen in het gedrang zijn. Duizenden mbo’ers verlaten de opleiding terwijl ze laaggeletterd zijn en 20 procent van de havo- en vwo-scholieren haalt op het eindexamen geen voldoende voor Nederlands.

Uit het internationale onderzoek PIRLS naar de begrijpend leesvaardigheid van 10-jarigen komt een vergelijkbaar beeld. De leesvaardigheid van Nederlandse tienjarigen is gedaald ten opzichte van het PIRLS-onderzoek uit 2016. In vergelijking met de 21 Westerse landen scoort Nederland voor het eerst in 15 jaar niet langer bovengemiddeld voor leesvaardigheid. Leerlingen lezen in hun vrije tijd niet minder vaak, maar besteden er wel minder tijd aan. Uit het onderzoek blijkt dat bibliotheekgebruik een positief effect heeft op de leesvaardigheid. Leerlingen die thuis soms of nooit Nederlands spreekt en leerlingen waar thuis 25 of minder boeken staan het meest gebruik maken van de (school)bibliotheek.

Om de basisvaardigheden te verbeteren, heeft het ministerie van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap in 2022 het Masterplan Basisvaardigheden gelanceerd. De Bibliotheek op school is hierin verankerd als bewezen effectieve interventie. Eind 2022 is er een eenmalige investering van €12,9 miljoen vanuit het masterplan gekomen voor nieuwe locaties. Het rapport onderstreept de noodzaak om deze aanpak te verdiepen en versterken.