300 miljoen compensatie voor hoge kosten van maatschappelijk voorzieningen

Gemeenten en provincies krijgen vanaf het voorjaar van 2023 structureel extra middelen om publieke en maatschappelijke voorzieningen te compenseren voor hoge kosten.

Dit is door het ministerie van Financiën bekendgemaakt in de Najaarsnota 2022. Het gaat bij deze prijsbijstelling jaarlijks om totaal zo’n € 300 miljoen voor de periode 2023-2025; voor 2026 en 2027 loopt dat bedrag naar verwachting op tot circa € 400 miljoen. Bibliotheken kunnen voor compensatie voor hoge kosten terecht bij hun gemeente(n). 

De middelen uit deze zogeheten extra prijsbijstelling komen terecht in het gemeentefonds en het provinciefonds en zijn daardoor vrij te besteden. Gemeenten en provincies kunnen voor het jaar 2023 zelf keuzes maken om lokaal aanvullende maatregelen te nemen waar dat nodig blijkt. In de Voorjaarsnota 2023 zal de precieze extra prijsbijstelling over 2022 worden vastgesteld. Het huidige bedrag is indicatief. De extra structurele prijsbijstelling zal worden gebaseerd op cijfers van het Centraal Planbureau (CPB), het zogenoemde Centraal Economisch Plan 2023. Daarbij kijkt het CPB naar de inflatieontwikkeling over 2022 ten opzichte van wat gemeenten en provincies in het voorjaar van 2022 uitgekeerd hebben gekregen.

De VOB heeft eind september op verzoek van het ministerie van OCW middels een spoed uitvraag de omvang van de problematiek van de energiekosten in kaart gebracht. Het beeld dat hieruit naar voren komt is zorgelijk, maar ook zeer divers. Naast een stijging van de energiekosten hebben veel organisaties tevens te maken met substantiële huurverhogingen en andere stijgende lasten. De VOB heeft bij de Tweede Kamer met succes gepleit voor compensatie. Wel is het noodzakelijk dat gemeenten ook daadwerkelijk bibliotheekorganisaties compenseren die dit nodig hebben. De VOB roept leden op zich te melden als noodzakelijke compensatie vanuit de gemeente uitblijft.