Casus gratis verlenging – leenvergoeding

Hoge Raad (HR) heeft op 23 november 2012 bepaald dat er voor een echte verlenging (de ‘gratis’ verlenging) niet opnieuw een leenvergoeding hoeft te worden betaald.

Als voor een verlenging aan de gebruiker een aparte vergoeding wordt gevraagd (de ‘betaalde’ verlenging) dan is wel een leenvergoeding verschuldigd.

Met het arrest van de HR is een eind gekomen aan de langjarige juridische procedure tussen VOB en Stichting Leenrecht (SL). Door deze uitspraak staat nu definitief vast dat er geen betalingsplicht bestaat voor de verlengingen uit verleden en heden.
De VOB treedt in overleg met de Stichting Leenrecht om de praktische afhandeling van dit vonnis te realiseren.

De leden van de VOB hebben een ledenbrief ontvangen naar aanleiding van de uitspraak.

Het geschil heeft om de vergoeding voor een verlenging gedraaid. Bij verlenging is er sprake van een aansluitende leentermijn voor hetzelfde werk door dezelfde lener. Stichting Leenrecht stelde zich op het standpunt dat bibliotheken bij een verlenging een nieuwe leenrechtvergoeding zouden moeten betalen. Bibliotheken vonden dit niet terecht, omdat de vergoeding die ze per uitlening aan de Stichting Leenrecht betalen, losstaat van de duur van de uitleentermijn.

Achtergrond

De praktijk van registratie voor uitleningen en verlengingen is niet in alle bibliotheken gelijk. In sommige gevallen wordt een vergoeding gevraagd aan de klant voor een verlenging, in andere gevallen niet. Wanneer de bibliotheek een vergoeding vraagt aan de klant voor een verlenging draagt de bibliotheek ook een vergoeding af aan Stichting Leenrecht. Dat vinden de bibliotheken redelijk.
De procedure ging dan ook met name om de situatie waarin de bibliotheek geen vergoeding vraagt aan de klant voor een verlenging. Het is nu duidelijk dat de bibliotheken in dat geval geen vergoeding aan Stichting Leenrecht hoeven af te dragen.

In 2007 kwamen partijen niet tot overeenstemming op het punt van verlengingen. De Vereniging van Openbare Bibliotheken nam daarom in 2008 het initiatief om het geschil aan de rechter voor te leggen.

Op 28 juni 2012 heeft het gerechtshof in Den Haag uitspraak gedaan in de hoger beroep zaak tussen de Stichting Leenrecht en de Vereniging van Openbare Bibliotheken over leenvergoedingen op verlengingen. De rechter heeft ook in deze hoger beroep zaak in het voordeel van de bibliotheken beslist.

De Stichting Leenrecht had hoger beroep aangetekend tegen de uitspraak over verlengingen. De rechter deed op 24 maart 2010 uitspraak in de zaak tussen de VOB, namens de openbare bibliotheken, en de Stichting Leenrecht. Het geding draaide om de vraag of de verlenging van een geleend bibliotheekboek zou moeten leiden tot een extra leenvergoeding. De rechter oordeelde dat een verlenging van de uitleentermijn niet geldt als een nieuwe openbaarmaking. Daarmee oordeelde de rechter dat er geen sprake kan zijn van een extra leenvergoeding voor een verlenging.

De leden van de VOB hebben een ledenbrief ontvangen met uitleg over de cassatieprocedure.

Via Stichting Leenrecht betalen bibliotheken een vergoeding aan auteurs voor elke keer dat een auteursrechtelijk beschermd werk wordt uitgeleend.

Meer over leenrecht vindt u op:

• Leenrecht
• Leenvergoedingen
• Tarieven leenvergoeding
• StOL